Πέμπτη 26 Μαΐου 2011

7ο Πανελλήνιο Παιδοψυχιατρικό Συνέδριο



http://psychografimata.com/wp-content/uploads/2011/04/7o-panellinio-paidopsyxiatriko-synedrio.jpg

Το 7ο Πανελλήνιο Συνέδριο της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος - Ένωσης Ψυχιάτρων Παιδιών και Εφήβων, θα πραγματοποιηθεί από 27 έως 29 Μαΐου 2011 στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, στην Αθήνα, με θέμα: “Κατάθλιψη στα παιδιά και τους εφήβους: φύση, ανατροφή, κοινωνία“

Η κατάθλιψη, ως συναισθηματική διαταραχή ανιχνεύεται στα πρωιμότερα στάδια ύπαρξης της ανθρωπότητας και αποτελεί τη συχνότερη ψυχική διαταραχή στους ενήλικες. Οι καταθλιπτικές εκδηλώσεις εκφράζονται με εντυπωσιακή πολυμορφία, πλήττουν εκατομμύρια ανθρώπους κάθε ηλικίας, φύλου, φυλής και κοινωνικής τάξης και συχνά, συνεπάγονται -εκτός από τη μεγάλη ψυχική οδύνη - σοβαρή ψυχοκοινωνική δυσλειτουργία του πάσχοντος υποκειμένου.

Η ύπαρξη κατάθλιψης στην παιδική ηλικία έχει αποτελέσει αντικείμενο αντιπαράθεσης μεταξύ κλινικών με διαφορετικό θεωρητικό προσανατολισμό. Τις τελευταίες δεκαετίες οι συναισθηματικές διαταραχές της παιδικής και εφηβικής ηλικίας έχουν προσελκύσει έντονο επιστημονικό ενδιαφέρον. Μελέτες της γενετικής, της νευροβιολογίας, της ψυχοφυσιολογίας, της κλινικής εικόνας, της συννοσηρότητας και της παρακολούθησης της πορείας και της εξέλιξης αυτών των διαταραχών, φέρνουν στο προσκήνιο τις διαστάσεις τους. Το ενδιαφέρον εστιάζεται, επίσης, στους αναπτυξιακούς παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο εκφράζεται η κατάθλιψη στη νηπιακή, παιδική και εφηβική ηλικία.

Στη θεματολογία του συνεδρίου περιλαμβάνονται: η επιδημιολογία και η αιτιοπαθογένεια των συναισθηματικών διαταραχών της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, οι κλινικές τους εκφράσεις, η συνύπαρξη με άλλες διαταραχές, οι διαγνωστικές και θεραπευτικές προσεγγίσεις, η μακρόχρονη εξέλιξη, η πρόληψη.

Στόχος του συνεδρίου είναι να φωτίσει την ιδιαίτερη φύση της -άλλοτε σιωπηλής και άλλοτε θορυβώδους- κατάθλιψης των παιδιών και των εφήβων, η οποία μοιάζει να αναγνωρίζεται σε μικρό βαθμό τόσο από το στενό οικογενειακό περιβάλλον, όσο και από τους ειδικούς. Οι πολλαπλές προσεγγίσεις της αιτιοπαθογένειας, που καθορίζουν και τη φιλοσοφία της θεραπευτικής αντιμετώπισης, αποτελούν αφορμή για δημιουργικό διάλογο. Συγχρόνως, η σύνδεση με την κρίσιμη κοινωνικο-οικονομική πραγματικότητα παρέχει πεδίο προβληματισμού σχετικά με τις δυνατότητες του χώρου της ψυχικής υγείας ν’ ανταποκριθεί στις ανάγκες των παιδιών και των εφήβων στην παρούσα συγκυρία.
Πληροφορίες στο http://www.themateam.gr/paido2011

Δευτέρα 16 Μαΐου 2011

Το υιοθετημένο παιδί

 
Γράφει η Μαρία Παπαδοπούλου, Συμβουλευτική Ψυχολόγος Παίδων & Ενηλίκων, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Παιδιών – Εφήβων, Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης


Όπως τα πάντα σχεδόν στη ζωή, η υιοθεσία έχει τη θετική αλλά και την αρνητική της πλευρά. Κανείς μας, όμως, δε θέλει να παραδεχτεί την αρνητική και επώδυνη πλευρά της υιοθεσίας, η οποία σχετίζεται άμεσα με την απώλεια. Η αλήθεια είναι πως η απώλεια αποτελεί προϋπόθεση της υιοθεσίας. Για τους βιολογικούς γονείς, είναι η απώλεια του βιολογικού απογόνου τους και της σχέσης που θα μπορούσαν να δημιουργήσουν μαζί του. Για τους θετούς γονείς, απώλεια είναι το γεγονός ότι δε μπόρεσαν να αποκτήσουν φυσικούς απογόνους κι ότι το πρόσωπό τους δε θα καθρεφτιστεί ποτέ στο πρόσωπο του παιδιού τους. Για το υιοθετημένο παιδί, είναι η απώλεια των βιολογικών του γονιών, η απώλεια του πρώτου βιώματος πως κάπου ανήκει. Αν δε δεχτούμε ότι η απώλεια προϋπάρχει της υιοθεσίας, είναι σαν να αρνούμαστε τα συναισθήματα όλων των εμπλεκόμενων μερών.


ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΜΕ ΤΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ;
Σπάνια συζητάμε για την ψυχολογική κατάσταση του υιοθετημένου παιδιού και τα ψυχικά τραύματα που έχει. Υποκρινόμαστε πως δεν τα βλέπουμε, πως δεν υπάρχουν. Φυσιολογική αντίδραση στην απώλεια είναι η θλίψη, κι όσοι εμπλέκονται στην υιοθεσία πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να νιώσουν τον πόνο, να εκφράσουν το θυμό τους, να κλάψουν, κι ύστερα ν’αφεθούν στην αγάπη των ανθρώπων γύρω τους. Αν δεν εκφραστούν όλα αυτά τα συναισθήματα, τότε μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα ακόμη και στις πιο δεμένες οικογένειες και δεν αποκλείεται να γίνει αιτία πολύ ισχυρών συγκρούσεων στην ψυχή του παιδιού.

Τη δεκαετία του ’40, οι ειδικοί συμβούλευαν καλοπροαίρετα τους θετούς γονείς να μη συζητάνε με τα παιδιά τους το θέμα της υιοθεσίας τους ή της γέννησής τους και της φυσικής τους οικογένειας. Αυτές οι συμβουλές, έχουν πια αποδειχθεί λανθασμένες για χιλιάδες υιοθετημένα παιδιά και τις οικογένειές τους, επειδή δεν τους επιτρέπουν να αντιμετωπίσουν τη βαθιά κρυμμένη απώλεια που είναι άμεσα συνυφασμένη με την υιοθεσία, ούτε να θρηνήσουν γι’ αυτήν. Ο James Gritter  (1977) αναφέρει: «Πρέπει να προσέξουμε να μην απωθήσουμε, να μη δραματοποιήσουμε, αλλά και να μην εξωραΐσουμε τον πόνο που πηγάζει από την υιοθεσία. Είναι αληθινά βαθύς πόνος, τόσο πρωταρχικός, που είναι πραγματικά αδύνατο να περιγραφεί». Βέβαια, δε νιώθουν όλα τα υιοθετημένα άτομα την απώλεια με τον ίδιο τρόπο ή στον ίδιο βαθμό. Παρόλα αυτά τα περισσότερα άτομα έχουν αλληλοσυγκρουόμενα ή οδυνηρά συναισθήματα για την υιοθεσία τους, σε κάποια φάση της ζωής τους.

Παρακάτω γίνεται αναφορά σε ορισμένες σκέψεις και συναισθήματα, όπως προκύπτουν από μαρτυρίες  υιοθετημένων ατόμων:

  • «Έχεις ένα αόριστο συναίσθημα μέσα σου που σου λέει πως κάτι δεν πάει καλά»
  • «Έχω την αίσθηση πως λείπει ένα κομμάτι του εαυτού μου»
  • «Είναι μια ανεξήγητη μάχη ανάμεσα στα αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματά μου»
  • «Υπάρχουν φορές που νιώθω ότι δε στέκομαι σταθερά στα πόδια μου»
  • «Ψάχνω για απαντήσεις, δε μου είναι όμως καθόλου εύκολο να τις βρω»
  • «Ζω συνέχεια με το φόβο της απόρριψης»


ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ Ο ΓΟΝΙΟΣ
  • Μιλήστε στο παιδί σας για την υιοθεσία του, από την πρώτη μέρα που θα το πάρετε κοντά σας. Όταν του αλλάζετε τις πάνες ή το κρατάτε στην αγκαλιά σας, μπορείτε να λέτε: «Είμαι τόσο ευτυχισμένη που σε υιοθετήσαμε. Είμαι τόσο χαρούμενη που έγινες δικό μας παιδί». Με αυτό τον τρόπο παραδεχόμαστε την αλήθεια, ότι είναι υιοθετημένο και, παράλληλα εξοικειωνόμαστε και οι δυο με αυτό το γεγονός.
  • Ανοίξτε συζήτηση για τον τρόπο που βλέπει την περίοδο της ζωής του πριν την υιοθεσία. Δηλαδή: «Σκέφτεσαι καμιά φορά τη βιολογική σου μητέρα; Αναρωτιέσαι αν της μοιάζεις; Περνάει κι από το δικό μου μυαλό μερικές φορές». Αν υιοθετήσατε κάποιο παιδί μεγαλύτερης ηλικίας, που πέρασε κάποιο χρόνο της ζωής του με τη βιολογική του οικογένεια, μπορείτε να του πείτε: «Πώς ζούσες με τη βιολογική σου μητέρα (ή το βιολογικό σου πατέρα); Όποτε νιώσεις την ανάγκη να μας μιλήσεις για τις αναμνήσεις σου, είμαστε πρόθυμοι να σε ακούσουμε».
  • Πείτε του πόσο σημαντικό γεγονός είναι για σας η υιοθεσία του και πόσο πολύ θέλετε να τα βγάλετε πέρα με επιτυχία στις δυσκολίες που θα συναντήσετε. Μια θετή μητέρα πέντε παιδιών λέει ότι η υιοθεσία είναι καθημερινό θέμα συζήτησης ανάμεσα σε αυτήν και τα παιδιά της, γιατί έχει επίδραση στη ζωή τους κάθε μέρα – δεν είναι ένα απλό γεγονός που έγινε κάποτε και πέρασε. 
  • Μην επικρίνετε το παιδί όταν βιώνει κάποια αβεβαιότητα και βοηθήστε το να νιώσει ασφάλεια, για να εκφράζει όλα του τα συναισθήματα, όλες τις σκέψεις και τα ερωτήματα. Πείτε: «Είναι φυσικό να νιώθεις έτσι. Να μου λες πως νιώθεις, θέλω να το συζητάμε».
  • Παραδεχτείτε ότι δε μοιάζετε με το υιοθετημένο παιδί σας και μιλήστε θετικά για τα σημεία που διαφέρετε. «Η δημιουργικότητά σου ομορφαίνει τη ζωή μας, έδωσες μια διάσταση που έλειπε από την οικογένειά μας. Είμαστε πολύ τυχεροί που σε έχουμε!».
  • Ακόμα κι αν δεν σας το έχει πει ποτέ, το παιδί σας νιώθει την ανάγκη να έχει στην κατοχή του ένα αντικείμενο που θα αποτελεί συνδετικό κρίκο με το παρελθόν και τη βιολογική του οικογένεια. Δείξτε ευαισθησία σε αυτήν την ανάγκη του. Μια μητέρα, την ημέρα που έδωσε την κόρη της για υιοθεσία, της χάρισε ένα ασημένιο δολάριο – δώρο που συμβόλιζε ότι ποτέ δε θα την ξεχνούσε. Σε κάθε επέτειο της υιοθεσίας, οι θετοί γονείς του κοριτσιού κατέθεταν στην τράπεζα 1 ασημένιο δολάριο, σε ανάμνηση του δώρου της ζωής στην κόρη τους από τη βιολογική της μητέρα. Αλλιώς μπορείτε να φτιάξετε μαζί με το παιδί ένα αντικείμενο που θα συνδέεται με το παρελθόν του.
  • Καθώς μεγαλώνει το παιδί σας, σεβαστείτε την ανάγκη του να αναζητήσει να βρει τη βιολογική του οικογένεια. Πείτε του ότι θα το βοηθήσετε. Μπορεί να έχει ανάγκη την επανασύνδεση, για να μπορέσει να διευθετήσει μέσα του τα κενά ή ακόμα και τα τραύματα του παρελθόντος. Σεβαστείτε τις ανάγκες του παιδιού σας και παράλληλα φροντίστε για την ασφάλειά του, άσχετα από το αποτέλεσμα που θα έχει το ταξίδι του στο παρελθόν.   

ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Οι περισσότεροι θετοί γονείς τρέμουν την ώρα που το παιδί τους θα εκφράσει την επιθυμία να αναζητήσει να έρθει σε επαφή με τη βιολογική του οικογένεια. Είναι φυσικό! Μην ανησυχείτε, ακόμη κι αν αποφασίσει το παιδί να αναζητήσει τη βιολογική του οικογένεια, θα θέλει πάντα να είστε εσείς οι γονείς του!

Όταν το παιδί εκφράσει αυτήν την επιθυμία, τα συναισθήματά του είναι ανάμεικτα. Εκτός από το φόβο της απόρριψης, υπάρχουν κι άλλες σκέψεις στο μυαλό του, κι άλλα συναισθήματα στην ψυχή του: «Θέλω να μάθω», «Δε θέλω να σας πληγώσω», «Είμαι επιτέλους ειλικρινής με τον εαυτό μου». Χρειάζεται τη δική σας ενθάρρυνση για να συνεχίσει. Προσπαθήστε, λοιπόν, να του δείξετε ότι δε χρειάζεται να αισθάνεται υπεύθυνο για τα δικά σας συναισθήματα, αποκαλύψτε όλες τις πληροφορίες που έχετε για να το βοηθήσετε στη έρευνά του, παρακινήστε το να υπολογίσει το ψυχικό κόστος των ενεργειών του και βεβαιώστε το ότι η αναζήτηση, άσχετα από το αποτέλεσμα, θα το βοηθήσει να ωριμάσει.  

Μια θετή μητέρα είπε στο παιδί της, όταν εκείνο τη ρώτησε ποια από τις δυο είναι η πραγματική του μητέρα: «Η βιολογική σου μητέρα σε είχε στο σώμα της εννιά μήνες και πόνεσε πολύ για να σε γεννήσει, αυτό είναι αλήθεια. Είναι ένας άνθρωπος που σου έχει προσφέρει συγκεκριμένα πράγματα. Όπως κι εγώ. Άλλαζα τις πάνες σου, σου έδινα γάλα με το μπιμπερό, σ’ έκανα μπάνιο, σε νανούριζα και σου τραγουδούσα ατελείωτες ώρες, σου διάβαζα παραμύθια. Όλα αυτά είναι αλήθεια, επίσης. Η βιολογική σου μητέρα είχε το δικό της μερίδιο κι εγώ το δικό μου. Είμαστε και οι δυο πραγματικές σου μητέρες». Η Betty Jean Lifton (1988) δίνει μια θαυμάσια περιγραφή της πραγματικής μητέρας: «Κατά τη γνώμη μου, πραγματική μητέρα είναι εκείνη που αποδέχεται και αντιμετωπίζει με σεβασμό ολόκληρη την ταυτότητα του παιδιού της και δεν του ζητάει να αρνηθεί κάποιο κομμάτι του εαυτού του».


ΥΠΑΡΧΕΙ ΕΛΠΙΔΑ!
Χρειάζονται πολλές προϋποθέσεις για να δημιουργηθούν υγιείς σχέσεις στις οικογένειες με υιοθετημένα παιδιά. Καταρχάς, χρειάζεται ανιδιοτελής αγάπη και αφοσίωση, που χτίζονται όταν ο γονιός εντοπίσει στη συμπεριφορά του παιδιού τον τρόπο που εκδηλώνεται ο πόνος για την απώλεια που έχει βιώσει. Χτίζονται αν ο γονιός κατανοήσει τις σιωπηλές ανάγκες του παιδιού και τα συναισθήματα που κρύβονται πίσω από τη συμπεριφορά του. Μπορεί να συζητήσει μαζί του και να το βοηθήσει να αναγνωρίσει και να εκφράσει με λόγια τα συναισθήματα και τις ανάγκες του. Σε αυτό το σημείο, αρχίζει η επούλωση του τραύματος. Η στιγμή που οι θετοί γονείς και το υιοθετημένο παιδί δημιουργήσουν μια σταθερή σχέση αγάπης, που θα του χρησιμεύσει ως πρότυπο για υγιείς μελλοντικές σχέσεις στη ζωή του.  

Το πρόβλημα της απώλειας που συνδέεται με την υιοθεσία μπορεί να ξεπεραστεί! Τα υιοθετημένα άτομα, άσχετα με την ηλικία τους, μπορούν να μάθουν να σχετίζονται με τους άλλους συναισθηματικά και να δημιουργούν υγιείς σχέσεις. Όταν κατανοήσουμε τις δυσκολίες που συναντάμε, κι όταν μάθουμε τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να τις ξεπεράσουμε μαζί με το παιδί, τότε θα έχουμε κάθε λόγο να ελπίζουμε ότι θα βάλουμε τις βάσεις για να χτίσουμε υγιείς σχέσεις. 


Βιβλιογραφία
- Προσαρμοσμένο από το βιβλίο της Eldridge S. (2004). “Τι θα ήθελα να γνώριζαν οι γονείς μου όταν με υιοθέτησαν”, Αθήνα:  Εκδόσεις Θυμάρι
- Gritter J. (1977). “The spirit of Open Adoption”, Washington, DC: CWLA Press
- Lifton B.J. (1988). “Lost and found: The adoption experience”. New York: Harper Collins


Δημοσιεύτηκε στο http://www.dromostherapeia.gr
στις 15 Μαΐου 2011

Τετάρτη 11 Μαΐου 2011

Επιστημονική ημερίδα: η βία στο σχολείο



https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh4Zd-yuXBoxOJU3y5xtvhxTCjF6JDW3KApXnnEWWueed-OZJn61ODhp066QhcAHnIILCf3BKxvYNEP7AcakleAaJvCF-5uoDW9l7HTvVuhR5KCZQ9FGVefSaQPtOifAx2W-TEQHNh6rXE/s1600/%25CE%25A0%25CE%25A1%25CE%259F%25CE%2593%25CE%25A1%25CE%2591%25CE%259C%25CE%259C%25CE%2591+%25CE%2597%25CE%259C%25CE%2595%25CE%25A1%25CE%2599%25CE%2594%25CE%2591%25CE%25A3+%25CE%2592%25CE%2599%25CE%2591+%25CE%25A3%25CE%25A4%25CE%2591+%25CE%25A3%25CE%25A7%25CE%259F%25CE%259B%25CE%2595%25CE%2599%25CE%2591.jpg

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Η Διεύθυνση B/βάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης, το Κ.Ε.Σ.Α.Θ.Ε.Α. (Κεντρικό Επιστημονικό Συμβούλιο για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Θυματοποίησης και της Εγκληματικότητας των Ανηλίκων), η Μ.Κ.Ο. «Μαζί για την οικογένεια και το παιδί» και ο Σύλλογος Ελλήνων Κοινωνιολόγων (Παράρτημα Θεσσαλονίκης)  διοργανώνουν

Επιστημονική Ημερίδα με τίτλο
«Βία στο Σχολείο»

Η Ημερίδα θα διεξαχθεί την Παρασκευή 13 Μαΐου 2011, και ώρα 18.30 μ.μ., στο Ξενοδοχείο “Les Lazaristes Domotel” Κολοκοτρώνη 16,  Σταυρούπολη Θεσσαλονίκης.

Πρόκειται για μια διοργάνωση όπου θα παρουσιαστούν και θα αναπτυχθούν τα αποτελέσματα έρευνας, που πραγματοποιήθηκε μέσα στο 2010 στα Γυμνάσια της B/βάθμιας Εκπαίδευσης Δυτικής Θεσσαλονίκης, με την έγκριση του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, με σκοπό την καλύτερη γνώση του τρόπου σκέψης και συμπεριφοράς των μαθητών στο θέμα της βίας, όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα από την εμπειρία τους.

Κατά τη διάρκεια της ημερίδας, θα επιχειρηθεί η κατανόηση της αύξησης του φαινομένου της βίας αφενός,  αλλά και η  αντιμετώπιση της από την πλευρά του νομοθέτη και την ψυχολογική διάσταση του θέματος. Θα διερευνηθούν τρόποι και μέσα που αφορούν την πρόληψη αλλά και οι αιτίες που την προκαλούν  στο κοινωνικό πλαίσιο, καθώς και ο ρόλος του σχολείου στην παραγωγή της βίας.

Στην Ημερίδα έχουν προσκληθεί ειδικοί επιστήμονες και θα υπάρξουν εισηγήσεις από επαγγελματίες με πλούσιο επιστημονικό έργο και πολυετή εμπειρία στα θέματα που θα αναπτυχθούν.

Οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να συμμετάσχουν στην Ημερίδα, μπορούν να συμπληρώσουν και να αποστείλουν την αίτηση συμμετοχής στο e-mail: sylvanak@otenet.gr και grammateia.agiospan@N3.syzefxis.gov.gr. Η συμμετοχή είναι δωρεάν. Στους συμμετέχοντες θα χορηγηθεί βεβαίωση παρακολούθησης.

Κυριακή 8 Μαΐου 2011

Ημερίδα "ΔΕΠΥ: ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ"



Η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής Υπερκινητικότητας (ΕΕΜ ΔΕΠΥ), σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Ανατολικής Θεσσαλονίκης και το Σχολικό Σύμβουλο Ειδικής Αγωγής της 7ης Περιφέρειας Θεσσαλονίκης, διοργανώνουν Ημερίδα με τίτλο «ΔΕΠΥ: ΜΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ», το Σάββατο 14/5/2011 και ώρα 9:30 πμ - 2:00 μμ.
 
Χώρος: Αθλητικό (Ολυμπιακό) Μουσείο, Θεσσαλονίκη Θα δοθεί βεβαίωση συμμετοχής.
Γενική Είσοδος: ΔΩΡΕΑΝ.


ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ / ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ: http://www.adhd.gr.
και στα τηλέφωνα. 694 - 41 53 009, 213-20 09 401








Σάββατο 7 Μαΐου 2011

Η ΜΗΤΕΡΑ ΠΟΥ ΑΓΑΠΑ...


Η μητέρα που αγαπά, διδάσκει το παιδί της να περπατάει μόνο του…

Είναι αρκετά μακριά του ώστε να μη μπορεί να του παρέχει στήριγμα, αλλά του απλώνει τα χέρια της…

Μιμείται τις κινήσεις του κι αν παραπατήσει, σκύβει γρήγορα σαν να πρόκειται να το αρπάξει…
Έτσι το παιδί μπορεί να νομίσει ότι δεν περπατά μόνο του…

Κι όμως, κάνει περισσότερα…

Η έκφραση του προσώπου της το ενθαρρύνει, σαν αμοιβή…

Έτσι, το παιδί περπατά μόνο του, με τα μάτια καρφωμένα στο πρόσωπο της μητέρας του κι όχι στις δυσκολίες που συναντά μπροστά του…

Στηρίζεται σε χέρια που δεν το κρατούν και προσπαθεί συνεχώς να φτάσει στο καταφύγιο της αγκαλιάς της μητέρας του, χωρίς να υποπτεύεται ότι τη στιγμή ακριβώς που τονίζει την ανάγκη του για εκείνη, αποδεικνύει ότι τα καταφέρνει χωρίς εκείνη, γιατί περπατά μόνο του…

SØren Kierkegaard, 1979
Δανός Φιλόσοφος 19ου αιώνα

ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ Β’-ΒΑΘΜΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΔΥΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ "Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ"

«Βιωματική άσκηση – παιχνίδι ρόλων»

Παπαδοπούλου Μαρία, Συμβουλευτική Ψυχολόγος, Κινητή Μονάδα Ψυχικής Υγείας Παιδιών - Εφήβων Ψ.Ν.Θ.

Έπειτα από την παρακολούθηση του θεωρητικού μέρους της διημερίδας, ακολούθησε η βιωματική άσκηση η οποία στόχευε στο να βοηθήσει τους συμμετέχοντες να μπούνε στη θέση των παιδιών και να κατανοήσουν τα συναισθήματά τους, για να μπορέσουν αργότερα να ανακαλύψουν τρόπους αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων. Παρακάτω αναφέρονται οι δυο ασκήσεις που δραματοποίησαν οι εκπαιδευτικοί, αφού πρώτα χωρίστηκαν σε ομάδες των 5 ατόμων. Οι ασκήσεις αυτές μπορούν να εφαρμοστούν και σε ομάδες παιδιών, με κάποιες μικρές παραλλαγές.

Παιχνίδι ρόλων – Άσκηση 1
«Ο Ενέντιο είναι 13 χρονών και κατάγεται από την Αλβανία. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, και χωρίς να έχει προετοιμαστεί γι’αυτό, ήρθε στην Ελλάδα με την οικογένειά του. Μπήκε ο Σεπτέμβρης και σε λίγες μέρες ξεκινάει το σχολείο. Θα πάει στη Β’ Γυμνασίου. Είναι πολύ ανήσυχος καθώς δεν γνωρίζει κανέναν εκεί. Θα ήθελε τόσο πολύ να έχει έναν δικό του άνθρωπο την πρώτη μέρα στο σχολείο, αλλά φοβάται πως κάτι τέτοιο θα προκαλούσε το χλευασμό των συμμαθητών του.

Ήρθε εκείνη η μέρα και καθώς μπαίνει στην αυλή του σχολείου συναντάει μια παρέα 2 αγοριών και 1 κοριτσιού, οι οποίοι τον κοιτούν……………….»


1)      Χωριστείτε σε ομάδες των 5 ατόμων και μοιράστε τους παραπάνω ρόλους. Το 5ο άτομο θα είναι ο παρατηρητής.
2)      Δραματοποιείστε το παραπάνω σενάριο και συνεχίστε την ιστορία όπως θέλετε. Έχετε 10 λεπτά.  
3)      Ο παρατηρητής παρακολουθεί τόσο τη λεκτική όσο και τη μη λεκτική επικοινωνία, χωρίς να μιλάει. Μόλις επιστρέψουμε στη μεγάλη ομάδα, θα μας ενημερώσει για το πώς εξελίχθηκε η ιστορία.
4)      Συζητήστε στην ομάδα σας το πώς νιώσατε στους ρόλους σας. Ο παρατηρητής συντονίζει τη συζήτηση κάνοντας αναφορά σε αυτά που σημείωσε. Έχετε 15 λεπτά.
5)      Επιστροφή στη μεγάλη ομάδα. Συζήτηση.


Παιχνίδι ρόλων – Άσκηση 2
«Ο κ. Γιώργος είναι καθηγητής στην Α’ Λυκείου. Στα μέσα της χρονιάς έρχεται στο σχολείο η Μαρίσσα, μια κοπέλα 16 χρονών από τη Ρωσία. Μιλάει πολύ καλά τα Ελληνικά και σύμφωνα με τους καθηγητές της στη Ρωσία, είναι αριστούχος.

Στην πρώτη μέρα της στο σχολείο ο καθηγητής την παρουσιάζει στους μαθητές της τάξης. Στο τελευταίο θρανίο κάθονται 2 κορίτσια, τα οποία αρχίσουν να γελάνε και να σχολιάζουν αρνητικά την εμφάνιση της Μαρίσσας .……………….»


1)      Χωριστείτε σε ομάδες των 5 ατόμων και μοιράστε τους παραπάνω ρόλους. Το 5ο άτομο θα είναι ο παρατηρητής.
2)      Δραματοποιείστε το παραπάνω σενάριο και συνεχίστε την ιστορία όπως θέλετε. Έχετε 10 λεπτά.  
3)      Ο παρατηρητής παρακολουθεί τόσο τη λεκτική όσο και τη μη λεκτική επικοινωνία, χωρίς να μιλάει. Μόλις επιστρέψουμε στη μεγάλη ομάδα, θα μας ενημερώσει για το πώς εξελίχθηκε η ιστορία.
4)      Συζητήστε στην ομάδα σας το πώς νιώσατε στους ρόλους σας. Ο παρατηρητής συντονίζει τη συζήτηση κάνοντας αναφορά σε αυτά που σημείωσε. Έχετε 15 λεπτά.
5)      Επιστροφή στη μεγάλη ομάδα. Συζήτηση.

Από τη συζήτηση των βιωματικών ασκήσεων που ακολούθησε, φάνηκε ότι οι περισσότεροι συμμετέχοντες κατάφεραν να μπουν στη θέση των μαθητών-μεταναστών και να βιώσουν τα δυσάρεστα συναισθήματα απόρριψης. Ενδιαφέρον παρουσίασε το γεγονός ότι σε αρκετές ομάδες τα παιδιά αποδέχτηκαν τους αλλογενείς συμμαθητές τους και προσπάθησαν να τους βοηθήσουν να προσαρμοστούν στο σχολικό πλαίσιο.
 
Στη συνέχεια ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να δουλέψουν σε ομάδες των 5 ατόμων και να  καταγράψουν δικές τους προτάσεις αντιμετώπισης μαθητών – μεταναστών για ομαλότερη ένταξή τους στο σχολικό πλαίσιο. Η συνεργασία των εκπαιδευτικών στις ομάδες υπήρξε άψογη και είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία των παρακάτω προτάσεων, γεγονός που αποδεικνύει το πόσο ευαισθητοποιημένοι είναι ήδη.

1)      Συνεχής ενημέρωση καθηγητών για θέματα ένταξης μαθητών-μεταναστών και επιμόρφωσή τους σχετικά με την κουλτούρα των χωρών των μαθητών-μεταναστών.

2)      Πολιτιστική εκδήλωση στο τέλος της χρονιάς για την κουζίνα των λαών.

3)      Εκμάθηση από τους καθηγητές πολύ καθημερινών λέξεων της γλώσσας του παιδιού, π.χ. ‘καλημέρα’ στα Αλβανικά.

4)      Διοργάνωση δραστηριοτήτων όπου κάθε μαθητής θα παρουσιάσει ήθη, έθιμα και μουσικές του τόπου του.

5)      Δραστηριότητες με όλους τους μαθητές σε κύκλο, χαρτάκια με θετικά στοιχεία της εμφάνισης των άλλων.

6)      Ατομικές εργασίες μαθητών (Ελλήνων και αλλογενών) με θέμα τον τόπο καταγωγής και παρουσίαση στην τάξη.

7)      Παιχνίδι ανταλλαγής ρόλων (αλλογενής σε ρόλο Έλληνα και Έλληνας σε ρόλο αλλογενή).

8)      Ψυχραιμία και διακριτικότητα όταν συστήνουμε κάποιον μετανάστη.

9)      Ευκαιρίες για συμμετοχή στη μαθησιακή διαδικασία μέσω: εργασιών σε ομάδες-μικτές σε εθνότητες, βιωματικών παιχνιδιών γνωριμίας, θεατρικών παιχνιδιών επικοινωνίας, αθλητικών δραστηριοτήτων, συμμετοχή στη χορωδία, στο σκάκι και σε δράσεις της σχολικής κοινότητας με στόχο της ανάδειξη ταλέντων.

10)  Προετοιμασία της ομάδας για να δεχτούν ομαλά έναν καινούριο μαθητή (συζήτηση για τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, του πολέμου, της ρευστότητας, της παγκοσμιοποίησης).

11)  Ισορροπία στη συμπεριφορά μας μέσα στην τάξη. Ανάδειξη της πολυπολιτισμικότητας της τάξης.

12)  Ομαδοσυνεργατική διδασκαλία.

13)  Συνεργασία με τους γονείς.

14)  Ουσιαστικός, κατ’ ιδίαν διάλογος με το μαθητή, σεβασμός του ατόμου-παιδιού, αποδοχή της ταυτότητας.

15)  Ο εκπαιδευτικός να κρατάει ισορροπίες, να μην κάνει διακρίσεις, να δείχνει αγάπη, υπομονή, να εμπνέει με τη συμπεριφορά του εμπιστοσύνη και σεβασμό, να δίνει ευκαιρίες να γνωριστούν μεταξύ τους οι μαθητές και να προσπαθεί να αναδεικνύει τις δεξιότητες όλων των μαθητών. 



Δημοσιεύτηκε στο Τριμηνιαίο Επιστημονικό Περιοδικό ‘ΣΤΙΓΜΑ’
Τεύχος Νο23 (Οκτώβριος/Νοέμβριος/Δεκέμβριος 2010)